Όπως σε κάθε μεγάλη πόλη, που ελκύει ανθρώπους απ’όλο τον κόσμο, ως ενοικιαστές, ως αγοραστές, ακόμα και ως επενδυτές στα ακίνητα, το Παρίσι έχει την “κατάρα” να προσφέρει στους κατοίκους του έναν μικρό εφιάλτη, όταν πρόκειται να βρουν τη νέα τους στέγη εντός των τειχών του. Ωστόσο, αν και πολλά πράγματα σ’αυτό το άρθρο μπορεί να φανούν απελπιστικά απαισιόδοξα πρέπει να πούμε το εξής: αυτή η επίπονη διαδικασία έχει πάντα αίσιο τέλος. Επειδή, πάντως, το άρθρο γράφτηκε γι’αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη έναν τέτοιο “οδηγό χρήσεως”, που δε βρήκαμε εύκολα κάπου αλλού στο διαδίκτυο, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι κατά τη διάρκεια της αναζήτησης η ψυχολογική κατάσταση του επίδοξου ενοικιαστή χτυπάει το ναδίρ της. Στο τέλος όμως επέρχεται η ανακούφιση, μάλιστα πολλές φορές πιο γρήγορα κι απ’όσο πιστεύει ότι μπορεί ν’αντέξει κανείς.
Αφού ξεκαθαρίσαμε λοιπόν το βασικό, ότι το τέλος είναι αίσιο, ας βάλουμε τα πράγματα στη σειρά…
Τα έξοδα του νέου ενοικίου
Όταν κάποιος νοικιάσει ένα σπίτι, όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, πληρώνει το πρώτο νοίκι, μία εγγύηση και στην περίπτωση που έχει μεσολαβήσει μεσίτης, την αμοιβή του.
Η εγγύηση ορίζεται από τον ιδιοκτήτη και αναγράφεται στο συμβόλαιο. Δεν είναι ένα ακόμα νοίκι, το οποίο δε θα πληρωθεί λόγου χάρη τον τελευταίο μήνα, αλλά ένα ποσό το οποίο κρατείται εκ μέρους του ιδιοκτήτη ώστε να καλυφθούν τυχόν ζημιές μετά την αποχώρηση του ενοικιαστή. Το ύψος της δεν είναι αυθαίρετο, αλλά ορίζεται ένα ορισμένο πλαφόν από νόμο. Για παράδειγμα ένα ανεπίπλωτο σπίτι δε μπορεί να έχει εγγύηση μεγαλύτερη από το ποσό του ενοικίου ενός μήνα. Τα επιπλωμένα σπίτια έχουν μεγαλύτερη και σε αρκετές περιπτώσεις αυτή μπορεί να αγγίζει και το ύψος του ενοικίου 2 μηνών.
Αυτά δεν είναι λόγια για πρόλογο, αλλά ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που πρέπει να προσέξει ο ενοικιαστής, καθώς με την υπογραφή του συμβολαίου και την είσοδό του στο σπίτι, προκειμένου να πάρει τα κλειδιά πρέπει να κάνει 2 πράγματα: α) να κάνει ασφάλιση σπιτιού σε κάποια τράπεζα ή ασφαλιστική εταιρία και β) να κάνει με τον ιδιοκτήτη (ή τον μεσίτη εκ μέρους του) το λεγόμενο état des lieux που είναι η καταγραφή της κατάστασης του σπιτιού, των υπαρχόντων σ’αυτό, των επίπλων κλπ. Κατά τη διαδικασία του État des lieux ο ενοικιαστής πρέπει να είναι πολύ προσεχτικός καθώς ό,τι γραφτεί στο έγγραφο που συνοδεύει το συμβόλαιο αποτελεί τη μοναδική ένδειξη για τυχόν ζημιές, κακοτεχνίες κλπ που δεν έχουν γίνει με δική του ευθύνη. Όταν θα αποχωρήσει από το σπίτι ο έλεγχος θα γίνει σε σύγκριση με όσα είναι γραμμένα σ’αυτό το έγγραφο. Στην περίπτωση που υπάρχουν ζημιές, απώλεια περιουσιακών στοιχείων κλπ, ο ιδιοκτήτης θα παρακρατήσει το αντίστοιχο ποσό χρημάτων από την εγγύηση. Μερικές φορές ιδιοκτήτες και μεσίτες προσπαθούν να “βγάλουν λαγό” από αυτή τη διαδικασία, αλλά όσο πιο προσεχτικός και σχολαστικός είναι ο ενοικιαστής τόσο λιγότερες ελπίδες έχουν να πετύχουν κάτι τέτοιο. Επιπλέον, αν κάποιος ιδιοκτήτης παραβεί τους κανόνες υπάρχουν αντίστοιχες ενώσεις ενοικιαστών που προστατεύουν τα συμφέροντα του ενοικιαστή, αλλά εδώ δε θα επεκταθούμε περισσότερο σ’αυτό.
Στην περίπτωση που η ενοικίαση γίνει μέσω κάποιου μεσιτικού γραφείου τότε η αμοιβή του μεσιτικού επίσης δε μπορεί να οριστεί αυθαίρετα. Ο μεσίτης μπορεί να πάρει αμοιβή μικρότερη ή ίση του ενοικίου ενός μήνα. Αυτή η αμοιβή πληρώνεται από τον ενοικιαστή (όπως γίνεται σχεδόν παντού).
Με μεσιτικό ή χωρίς;
Αν και μια πρώτη σκέψη λέει ότι το να αποφύγει κανείς τα έξοδα του μεσιτικού γραφείου δεν είναι μικρή υπόθεση, μια χρήσιμη συμβουλή είναι να μην τα αποφύγει κανείς εντελώς. Πολλές φορές οι ιδιοκτήτες που δεν αναθέτουν την ενοικίαση σε μεσίτες έχουν υπερβολικές απαιτήσεις, ενώ (ακόμα χειρότερα) υπάρχουν και περιπτώσεις απάτης, ένα ενδεχόμενο που αποκλείεται όταν μεσολαβεί ένας επαγγελματίας. Ακόμα, οι υπερβολικές απαιτήσεις των μεμονωμένων ιδιοκτητών μπορεί να αποβούν μοιραίες, ως χάσιμο χρόνου, αν ζητούν υπερβολικά πολλές εγγυήσεις (όχι χρηματικές, αλλά έγγραφα κλπ – δες παρακάτω στην παράγραφο του φακέλου υποψηφιότητας) καθώς ψάχνουν ένα γόνο αριστοκρατικής οικογένειας με εισοδήματα πολλών μηδενικών που θα νοικιάσει την τρύπα τους για 600-700 ευρώ το μήνα.
Προφανώς, στην περίπτωση που μέσω του κύκλου καθενός μπορεί να βρεθεί ένας ιδιοκτήτης που δεν έχει μεσίτη, αυτή αποτελεί μία από τις καλύτερες λύσεις και μάλιστα πολλές φορές είναι και ο πιο ανώδυνος τρόπος για να ολοκληρωθεί εύκολα και γρήγορα η διαδικασία.
Σε ποια περιοχή;
Αν και δε θα μπούμε στη διαδικασία να κατηγοριοποιήσουμε τις περιοχές σε “καλές” και “κακές”, καθώς το εγχείρημα είναι επικίνδυνο ως ρατσιστικό, ωστόσο, ένας καλός δείκτης για το πού είναι καλύτερα είναι μια σύγκριση των τιμών μεταξύ των διαφόρων περιοχών. Ακόμα κι αυτό βέβαια δεν είναι απόλυτο. Κατά την υποκειμενική άποψη του γράφοντος, θεωρώντας ότι το πρωτεύον είναι η ασφάλεια, η καλύτερη λύση για το “τσεκάρισμα” μιας περιοχής είναι ένα πέρασμα από εκεί και τη μέρα, αλλά και τη νύχτα, μετά το τέλος του ωραρίου των καταστημάτων. Αν πάει κανείς σε μια περιοχή στις 9-10 μμ και θεωρεί ότι οι συνθήκες είναι βολικές για να μπορεί να κάνει το βασικό: να γυρίζει κάθε μέρα σπίτι του, μπορεί άνετα να νοικιάσει σ’εκείνη την περιοχή. Αυτό είναι προφανώς κάτι υποκειμενικό, καθώς δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες απαιτήσεις ή (για να το πούμε και καθαρά) τους ίδιους φόβους κι έτσι το καλύτερο είναι ο καθένας να περάσει μια βόλτα μέρα και νύχτα από την περιοχή για την οποία ενδιαφέρεται.
Πώς και πού να ψάξω;
Η απάντηση είναι “παντού και με κάθε τρόπο”. Ωστόσο για να γίνει λίγο πιο συγκεκριμένο τι σημαίνει αυτό:
– Στο μεγαλύτερο και πιο διαδεδομένο site εύρεσης ακινήτων στη Γαλλία, το seloger.com . Οι περισσότερες αγγελίες είναι μέσω μεσιτικών και στα τηλέφωνα απαντούν προφανώς μεσίτες. Ωστόσο υπάρχουν και κάποιες αγγελίες μεμονομένων ιδιοκτητών.
– Στο site pap.fr όπου έχει αγγελίες μόνο μεμονωμένων ιδιοκτητών (χωρίς μεσίτες). Η διαδικασία είναι σχεδόν αντίστοιχη.
– Πηγαίνοντας στην περιοχή που ενδιαφέρεται κανείς να βρει σπίτι και μπαίνοντας μέσα στα μεσιτικά λέγοντας τι ψάχνει. Η κατά πρόσωπον επαφή πάντα βοηθάει στη συνεννόηση, ειδικά όταν αυτή γίνεται και σε μια ξένη γλώσσα.
ΒΑΣΙΚΟΤΑΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ: Μην περιμένετε ότι από μακριά και μέσω internet θα καταφέρετε να κλείσετε κάποιο σπίτι. Αυτό δεν το έχει πετύχει μάλλον κανείς. Η παρουσία του επίδοξου ενοικιαστή, μαζί με τον φάκελο υποψηφιότητας (βλ. παρακάτω) είναι απαραίτητη. Είναι αναγκαίο επίσης να τονιστεί το πόσο πολύ ανάγκη έχει κάποιος να μείνει σ’ένα σπίτι και πόσο του αρέσει κλπ (ναι σαν συνέντευξη) ώστε να λύσει τα χέρια του μεσίτη για να πείσει τον ιδιοκτήτη ή και να πείσει τον ιδιοκτήτη ότι βρήκε τον κατάλληλο ενοικιαστή.
Ωστόσο, από το τηλέφωνο μπορεί κανείς να κλείσει όλα τα ραντεβού στα οποία θα δει τα σπίτια. Καθώς για να βρεις κάμποσα σπίτια που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και της ανάγκες σου, αλλά και να γίνει αποδεκτή η αίτησή σου σε κάποιο από αυτά, χρειάζεται να επισκευθείς αρκετά περισσότερα, είναι καλό αυτό να γίνει με μια οργάνωση. Για το λόγο αυτό, η καταγραφή των ραντεβού, των χαρακτηριστικών του κάθε σπιτιού, της εξέλιξης της διαδικασίας για το καθένα σε ένα τετράδιο, ή ακόμα καλύτερα σε ένα αρχείο excel αποτελεί πολύ σημαντικό εργαλείο.
Πότε να ψάξω;
Η μεγαλύτερη διαθεσιμότητα σπιτιών υπάρχει μετά το τέλος της σεζόν, δηλαδή από τα τέλη Ιούνη μέχρι τα μέσα Αυγούστου. Ωστόσο, αφ’ενός οι αρχές του Φθινοπώρου αποτελούν επίσης εποχή που πολλά σπίτια αλλάζουν χέρια και υπάρχει προσφορά, αφ’ετέρου καθ’όλη τη διάρκεια της χρονιάς, αν και η προσφορά είναι μικρότερη, είναι μικρότερη και η ζήτηση, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην εύρεση μιας ιδανικής λύσης.
Ο ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ
Οι υποψιασμένοι αναγνώστες που άνοιξαν το άρθρο για άμεση χρήση σίγουρα ενδιαφέρονται περισσότερο απ’όλα γι’αυτή την παράγραφο. Μια βασική διαφορά με ό,τι έχουμε συνηθίσει όσοι έχει τύχει να νοικιάσουμε κάποιο σπίτι στην Ελλάδα είναι ότι στο Παρίσι οι επίδοξοι ενοικιαστές μπαίνουν σε μια λίστα υποψηφίων μέσα από την οποία ο ιδιοκτήτης επιλέγει αυτόν που θεωρεί καλύτερο. Προφανώς, αυτό συνήθως δε γίνεται με βάση πολύ υποκειμενικούς παράγοντες, αλλά με βάση το ποιος πιστεύει ότι έχει τις λιγότερες πιθανότητες να μην του πληρώσει κάποιο νοίκι. Βέβαια, η κατάσταση στην πραγματική ζωή έχει ξεφύγει λίγο, καθώς ένα απίστευτο γραφειοκρατικό πανηγύρι, με αλόγιστη διάχυση προσωπικών δεδομένων, στήνεται για να αποφευχθούν περιστατικά που αφορούν μόλις ένα 2% που …καθυστερεί να πληρώσει νοίκια!!! Ωστόσο, ένας νόμος, που προβλέπει ότι εν μέσω των χειμερινών μηνών ο ιδιοκτήτης δε μπορεί να ξεσπιτώσει τον ενοικιαστεί, κάνει το φόβο να φυλάει τα έρμα και όσους ψάχνουν για σπίτι να τραβούν έναν Γολγοθά…
Πρακτικά, για να νοικιάσει κάποιος σπίτι στη Γαλλία πρέπει να έχει εισόδημα ισοδύναμο τουλάχιστον με το τριπλάσιο της τιμής του ενοικίου ενός μήνα. Στην περίπτωση που αυτή η προϋπόθεση δεν καλύπτεται, τότε χρειάζεται κάποιος εγγυητής που την καλύπτει να συνδράμει, δεσμευόμενος να πληρώσει το νοίκι σε τυχόν αδυναμία του ενοικιαστή. Ο εγγυητής αυτός πρέπει να ζει και να εργάζεται στη Γαλλία, αλλά σε ελάχιστες περιπτώσεις γίνονται δεκτοί και εγγυητές από άλλες χώρες της ΕΕ (βλ. Ελλάδα), ελάχιστες όμως. Επίσης, αν και δεν είναι πολύ ευχάριστο, πρέπει να ειπωθεί, ότι υπάρχουν και ρατσιστές ιδιοκτήτες και μεσίτες που προτιμούν και η εθνικότητα του εγγυητή να είναι γαλλική (αν και δεν έχουν κανένα δικαίωμα να το εκφράσουν, σε τέτοια περίπτωση μιλάμε για ποινικό αδίκημα).
Έτσι λοιπόν, ας δούμε τι πρέπει να περιέχει αυτός ο φάκελος υποψηφιότητας (γράφουμε και για τον εγγυητή, στην περίπτωση που δεν υπάρχει όλα αφορούν μόνο τον ενοικιαστή). Αν και από μεσιτικό σε μεσιτικό και από ιδιοκτήτη σε ιδιοκτήτη μπορεί να διαφέρουν λίγο, τα παρακάτω είναι αυτά που συνθέτουν ένα φάκελο που είναι συνήθως πλήρης και δε χρειάζονται επιπλέον έγγραφα.
Όσο αφορά τον ενοικιαστή:
– Ταυτότητα ή διαβατήριο
– RIB (Στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού)
– Φοιτητική ταυτότητα (αν είναι φοιτητής)
– Συμβόλαιο εργασίας (αν υπάρχει)
– Τα αποδεικτικά μισθοδοσίας 3 τελευταίων μηνών (αν υπάρχουν)
– Το εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος (αν υπάρχει)
– Οι 3 τελευταίες αποδείξεις πληρωμής του προηγούμενου ενοικίου (αν υπάρχει)
Όσο αφορά τον εγγυητή:
– Ταυτότητα ή διαβατήριο
– RIB (Στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού)
– Συμβόλαιο εργασίας
– Αποδεικτικά μισθοδοσίας 3 τελευταίων μηνών
– Εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος
– 3 τελευταίες αποδείξεις πληρωμής ενοικίου ή αποδεικτικό ιδιοκτησίας κατοικίας
Μπορεί να ζητηθεί: σε περίπτωση που πρόκειται για παντρεμένο συναίνεση του/της συζύγου ή ακόμα και τα δικά του/της στοιχεία (υπερβολικό, αλλά έχει συμβεί).
Είναι καλό αν υπάρχει: εκκαθαριστικό από ελληνική εφορία μεταφρασμένο, αν πρόκειται για Έλληνα φοιτητή που το νοίκι θα το πληρώνουν οι γονείς από την Ελλάδα.
Εδώ να πούμε ότι όλα αυτά τα έγγραφα τυπικά απαιτούνται για την υπογραφή του ενοικίου. Ωστόσο κανένας ιδιοκτήτης ή μεσίτης δεν πρόκειται να σας καλέσει να υπογράψετε συμβόλαιο και να κάνετε êtat des lieux αν δε μελετήσει όλο το φάκελο. Αυτή όλη η διαδικασία γίνεται λίγο παράτυπα, καθώς κυκλοφορούν παντού ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, αλλά είναι αναγκαία για να καταφέρει κανείς να ολοκληρώσει επιτυχώς αυτή την αναζήτηση.
Το επίδομα ενοικίου
Μια χρήσιμη πληροφορία που αφορά κυρίως τους φοιτητές είναι η ύπαρξη επιδόματος ενοικίου για χαμηλά εισοδήματα και για φοιτητές. Αν και το ύψος αυτών των επιδομάτων μειώθηκε πρόσφατα με απόφαση της διακυβέρνησης Μακρόν, αποτελούν μια σημαντική οικονομική ανακούφιση, ειδικά σε μια πόλη με τόσο υψηλό κόστος ζωής.
Ο οργανισμός που είναι υπεύθυνος για την απόδοση αυτών των εισοδημάτων είναι η λεγόμενη CAF (κι έτσι ονομάζεται και το επίδομα αυτό στην καθομιλουμένη). Οι σχετικές πληροφορίες για την αίτηση του επιδόματος βρίσκονται ΕΔΩ και τα αποδεικτικά που χρειάζονται για έναν Έλληνα φοιτητή (δηλαδή από χώρα της ΕΕ) είναι τα παρακάτω:
– Ταυτότητα ή διαβατήριο
– Πιστοποιητικό γέννησης μεταφρασμένο
– Στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού
– Αποδεικτικό ενοικίασης (το συμβόλαιο ή κάποιο έγγραφο εκ μέρους της φοιτητικής εστίας)
– Αίτηση υπογεγραμμένη από τον ενοικιαστή και τον ιδιοκτήτη του σπιτιού ή τον φορέα (βλ. φοιτητική εστία). Η αίτηση καταρτίζεται ηλεκτρονικά ΕΔΩ
Οι φοιτητικές εστίες
Στη Γαλλία οι φοιτητικές εστίες ανήκουν στον οργανισμό με την επωνυμία CROUS, με τα διαμερίσματά τους να υποδέχονται κυρίως υπότροφους φοιτητές. Ωστόσο, για τους φοιτητές από το εξωτερικό υπάρχει η “όαση” της Cité Internationale Universitaire de Paris (αποκαλούμενης Cité ή Cité Universitaire) η οποία αποτελεί ένα campus με εστίες που υπάγονται στις πρεσβείες μιας σειράς χωρών.
Όσο αφορά το ελληνικό σπίτι, ονομάζεται Fondation Héllenique και πληροφορίες γι’αυτό μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ. Οι αιτήσεις για να μείνει κάποιος φοιτητής στη Cité Universitaire γίνονται μέσω της εστίας της χώρας του (άρα για τους Έλληνες στη Fondation Héllenique) και η καταληκτική ημερομηνία υποβολής αιτήσεων είναι συνήθως στα μέσα με τέλη Ιουνίου. Ωστόσο, πολλοί φοιτητές δεν έχουν ακόμα την αποδοχή από το εκάστοτε πανεπιστήμιο, με αποτέλεσμα για αρκετούς αυτή η ημερομηνία να μην είναι πρακτική. Για το λόγο αυτό, ακόμα κι αν σας δεχθούν αργότερα στο πανεπιστήμιο που έχετε αιτηθεί να φοιτήσετε μη διστάσετε να στείλετε το φάκελο υποψηφιότητας, στη δεύτερη επιλογή μπορεί να γίνει αποδεκτή η αίτησή σας.
Ακόμα και στην περίπτωση που το ελληνικό σπίτι δεν έχει διαθέσιμα δωμάτια, ούτε για φοιτητές αλλά ούτε και για τους λεγόμενους passagers, μια ακόμα λύση είναι να αναζητήσει κανείς τη μακρά διαμονή του (long séjour) απευθυνόμενος σε οποιαδήποτε εστία. Ο κατάλογος με τους συνδέσμους όλων των εστιών της Cité Universitaire βρίσκεται ΕΔΩ.
Επίλογος: Θα σου βγει η ψυχή αλλά θα βρεις σπίτι
Όπως γράφτηκε και στην αρχή, η διαδικασία εύρεσης σπιτιού προς ενοικίαση στο Παρίσι είναι αρκετά επίπονη, ωστόσο έχει πάντα αίσιο τέλος. Για το λόγο αυτό, ποτέ μην απογοητευτείτε και μην τα παρατήσετε, όλοι πέρασαν από αυτή την κατάσταση και όλοι βρήκαν. Θα χρειαστεί αρκετή υπομονή και πολλές φορές τα σπίτια που θα δει κανείς θα είναι επιεικώς απαράδεκτα. Δε χρειάζεται να αποδεχθείτε κάτι που δε σας αρέσει, γιατί η κατοικία είναι βασικό κομμάτι της ποιότητας ζωής και στοιχείο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Πολλοί προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τους επίδοξους ενοικιαστές σ’αυτό το τσίρκο, αλλά δε χρειάζεται να χάσετε την αισιοδοξία σας ότι θα βρείτε αυτό που ψάχνετε.
Όσοι από εσάς που διαβάσατε το άρθρο έχετε ερωτήσεις, προτάσεις, αντιρρήσεις στα όσα γράφονται, παρακαλείσθε να γράψετε στα σχόλια ό,τι έχετε να πείτε, η συμβολή σας θα είναι πολύ σημαντική και για όσους μετά από εσάς θα μπουν στην ίδια διαδικασία. Επίσης, αν υπάρχουν αναγνώστες που μπορούν να συντάξουν ένα αντίστοιχο άρθρο για άλλες πόλεις, όπου έχουν εμπειρία, η συντακτική ομάδα του Publica το περιμένει μετά χαράς, ώστε να αποτελέσει εργαλείο για ανθρώπους που ψάχνουν μέσα σε ένα γραφειοκρατικό λαβύρινθο ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα.
Καλώς ήρθατε στο Παρίσι και προσεχώς στο σπίτι σας!!!
