Τα τελευταία 5 χρόνια, στο Cerro Pachón της μακρινής Χιλής, κατασκευάζεται το Large Synoptic Space Telescope (LSST), ένα τηλεσκόπιο το οποίο θα αποτελέσει σταθμό στην ιστορία της Παρατηρησιακής Αστρονομίας για το εύρος και την ποσότητα των παρατηρήσεων που θα συλλέξει. Πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022, για να βοηθήσει στην επίλυση κάποιων από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της Κοσμολογίας: τι είναι η Σκοτεινή Ενέργεια; Τι προκαλεί τελικά την επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος; Τι είναι η Σκοτεινή Ύλη και πώς κατανέμεται στις διάφορες κλίμακες; Πώς επηρεάζουν οι ιδιότητές της τη δημιουργία αστέρων, γαλαξιών και μεγαλύτερων δομών; Πώς δημιουργήθηκε ο Γαλαξίας μας και πώς τροποποιήθηκε η δομή του από διάφορους άλλους γαλαξίες που ενδεχομένως να πέρασαν από μέσα του ή να ενσωματώθηκαν σε αυτόν; Ακόμη, θα ρίξει φως σε ερωτήματα μικρότερης κλίμακας, όπως το τι συμβαίνει στις παρυφές του Ηλιακού μας Συστήματος και συγκεκριμένα στη συζήτηση περί επικίνδυνων αστεροειδών, που κάποια στιγμή θα μπορούσαν να προσκρούσουν στη Γη. Η διαφορά του LSST από άλλα τηλεσκόπια της κατηγορίας του δεν έγκειται όμως μόνο στα τεχνικά χαρακτηριστικά του: ένα κάτοπτρο 8.4 μέτρων, πάχους ίσου με ένα γήπεδο του τένις, την κάμερα 3200 megapixel που θα έχει εγκατεστημένη και τα 15 Terabyte δεδομένων που θα συλλέγει… κάθε νύχτα! Η πρωτοπορία του LSST έγκειται στο γεγονός ότι θα κατασκευάσει την πιο μακρινή και υψηλή σε ανάλυση εικόνα του Σύμπαντος που είχαμε ποτέ, κάνοντας ταυτόχρονα τα δεδομένα διαθέσιμα πολύ σύντομα μετά τη συλλογή τους.
Και ενώ τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας προετοιμάζονται τα τελευταία 5 χρόνια για την έλευση αυτού του κολοσσού, δημοσιεύοντας προκαταρκτικές έρευνες και κατασκευάζοντας δεδομένα που θα μοιάζουν με αυτά του LSST προκειμένου να προετοιμάσουν τα εργαλεία τους για τον όγκο και την ποιότητα των πληροφοριών που αναμένεται, πριν από λίγες μέρες έμαθαν πως το τηλεσκόπιο αλλάζει όνομα! Μάλιστα, θα είναι το πρώτο τηλεσκόπιο το οποίο θα πάρει το όνομά του από μία γυναίκα επιστήμονα, τη Vera C. Rubin και θα μετονομαστεί σε Vera Rubin Observatory (VRO). Η ανακοίνωση ήρθε πριν από λίγες ημέρες, στο 235ο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης στη Honolulu, της Hawai’i. “Η μετονομασία στα αρχικά μίας αστρονόμου που παρείχε σημαντικές ενδείξεις για την ύπαρξη της Σκοτεινής Ύλης […], φαίνεται απόλυτα αρμόζουσα για αυτό το πρωτοποριακό τηλεσκόπιο, που πρόκειται να μελετήσει τις ιδιότητες της Σκοτεινής Ύλης και της Σκοτεινής Ενέργειας και θα σηματοδοτήσει μία νέα εποχή” [1], δήλωσαν ο France Córdova, διευθυντής του National Science Foundation (NSF) και ο Paul Dabbar του Department of Energy των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Steve Kahn, διευθυντής του VRO δήλωσε: “Είναι τιμή μας να μετονομαστεί το τηλεσκόπιό μας σε Vera Rubin Observatory. Μέσα από τις ανακαλύψεις της για τη Σκοτεινή Ύλη, η Vera Rubin συνεισέφερε ιδιαίτερα στην επιστήμη του προηγούμενου αιώνα, όχι μόνο στον τομέα της Αστρονομίας, αλλά και στη Θεμελιώδη Φυσική. Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή του το 2022, το VRO θα χρησιμοποιηθεί για να επεκτείνει τις πρωτοποριακές μελέτες της Vera Rubin και να βελτιώσει δραματικά την κατανόηση μας για το Σύμπαν σε διάφορες κλίμακες”. Η Vera Rubin, στις μελέτες της για τη Σκοτεινή Ύλη, ανακάλυψε τη διαφορά μεταξύ των θεωρητικά προβλεπόμενων κινήσεων της ύλης σε γαλαξίες και των παρατηρούμενων. Αυτή η διαφορά ερμηνεύθηκε ως ένδειξη για την ύπαρξη Σκοτεινής Ύλης, που ασκεί βαρυτική έλξη, αλλά δεν αλληλεπιδρά με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, όπως η συνηθισμένη ύλη που γνωρίζουμε. Ένας τομέας στον οποίο επίσης άνθισε η έρευνα της Vera Rubin ήταν το φαινόμενο της αντίστροφης περιστροφής ύλης σε γαλαξίες. Η ανακάλυψη αερίου και αστέρων που κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση απ’ ότι ο υπόλοιπος γαλαξίας, αμφισβήτησε για πρώτη φορά την καθιερωμένη αντίληψη ότι η ύλη ακολουθεί την κίνηση του γαλαξία και παρείχε τις πρώτες ενδείξεις για γαλαξίες που συγχωνεύονται.
Η αντίληψη της Rubin για την ιστορία της μελέτης της κίνησης των γαλαξιών, “One Hundred Years of Rotating Galaxies”, παρουσιάστηκε το 2000 από τις Εκδόσεις της Αστρονομικής Ένωσης του Ειρηνικού. Αποτέλεσε διασκευή μίας διάλεξης που έδωσε το 1996 στη βράβευσή της με το Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας, όταν έγινε η δεύτερη γυναίκα, 168 χρόνια μετά την Caroline Herschel, που της απονεμήθηκε αυτή η τιμή. Το 2002, το περιοδικό Discover αναγνώρισε τη Rubin ως μία από τις 50 πιο σημαντικές γυναίκες στην επιστήμη. Η ίδια, συνέχισε την έρευνά της μέχρι το θάνατό της, το 2016.
[1] ελεύθερη μετάφραση και συγχώνευση δύο δηλώσεων
Comments are closed.