Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε την ανθρωπότητα σε μια φάση που νέες υπερδυνάμεις αναλάμβαναν τα ηνία για να τη μεταφέρουν προς την ανάπτυξη και την πρόοδο. Οι δυνάμεις της γερασμένης Ευρώπης αποσύρονταν από την κεντρική σκηνή, κατεστραμμένες από τους μεγάλους πολέμους του πρώτου μισού του 20ου αιώνα και δύο κράτη που συμβόλιζαν μάλιστα δυο διαφορετικές ιδεολογίες θα οδηγούσαν για περίπου μισό αιώνα το είδος μας σε πρωτόγνωρα επιτεύγματα.
Οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ ανταγωνίστηκαν και συναγωνίστηκαν σε πολλά πεδία, μεταξύ των οποίων η επιστήμη και η τεχνολογία. Η αντιπαράθεσή τους αποτέλεσε αρκετές φορές πηγή ανησυχίας για τη σταθερότητα και επιβίωση του πλανήτη και του είδους μας, όμως οδήγησε και σε μεγάλα βήματα προόδου, από τα οποία κερδισμένη βγήκε ολόκληρη η ανθρωπότητα. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα της μιας και της άλλης όψης αυτού του νομίσματος είναι η κούρσα των εξοπλισμών και η κούρσα του διαστήματος. Η πρώτη οδήγησε στην ανάπτυξη της τεχνολογίας που μπορεί να μας εξαφανίσει, η δεύτερη εκείνης που μπορεί να εξασφαλίσει στο μέλλον την επιβίωσή μας.
Η προϊστορία
Η ανάπτυξη της διαστημικής τεχνολογίας μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν ήταν παρθενογένεση, στην ουσία ξεκίνησε πριν από αυτόν. Ήδη από τη δεκαετία του 1930 η Ναζιστική Γερμανία ερευνούσε τρόπους για να στείλει βαλλιστικούς πυραύλους σε διαστημική υποτροχιά. Έτσι, κατασκευάστηκε ο πρώτος πύραυλος που κατάφερε να φτάσει στο εξώτερο διάστημα, υπό την ονομασία Αggregat-4 (A-4). Οι επιτυχείς δοκιμές έλαβαν χώρα το 1942 και 1943 ενώ κατά τη διάρκεια του 1943 η Γερμανία κατάφερε να κατασκευάσει μαζικά τέτοιου είδους πυραύλους που χρησίμευαν στις πολεμικές της επιχειρήσεις.
Το τέλος του Πολέμου βρήκε τις ΗΠΑ, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Σοβιετική Ένωση να ανταγωνίζονται για την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας, με τους Αμερικανούς να προσλαμβάνουν ως επικεφαλής του προγράμματός τους τον πρώην τεχνικό διευθυντή του πυραυλικού συστήματος της Ναζιστικής Γερμανίας, Wernher von Braun, ενώ παράλληλα απέσπασαν και ένα κομμάτι πυραύλων γερμανικής κατασκευής, ικανών για πτήση στο διάστημα.
Από την άλλη μεριά, οι Σοβιετικοί επωφελήθηκαν από το γεγονός ότι οι εγκαταστάσεις ανάπτυξης της σχετικής έρευνας βρίσκονταν στο κομμάτι της Ανατολικής Γερμανίας. Έτσι, οργάνωσαν ομάδες που υπό την καθοδήγηση του Sergei Korolev, ξεκίνησαν το διαστημικό πρόγραμμα της ΕΣΣΔ. Εν συνεχεία, μετέφεραν το κέντρο ανάπτυξης πυραυλικών συστημάτων και σχεδόν σύσσωμο το γερμανικό προσωπικό, σε μια τοποθεσία βορειοδυτικά της Μόσχας, στη νήσο Γκοροντόμλια.
Την ίδια στιγμή που ο Korolev θεωρείται ο πατέρας της πυραυλικής επιστήμης στη Σοβιετική Ένωση, με το όνομά του μάλιστα να παραμένει μυστικό μέχρι το θάνατό του, το 1966, στην Αμερική τον ίδιο τίτλο κατέχει ο Robert H. Goddard, ο οποίος ξεκίνησε τις εργασίες του το 1914, κατασκευάζοντας αυτοπροωθούμενους πυραύλους για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αργότερα υγροπροωθούμενους, το 1921, χωρίς όμως να κερδίσει το ενδιαφέρον των σύγχρονών του.
Τα πρώτα χρόνια μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ δεν είχαν το νου τους στην κατάκτηση του διαστήματος. Είχαν όμως ένα μεγάλο ενδιαφέρον στην ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων, με τη μάχη των εξοπλισμών ουσιαστικά να αποτελεί τη μήτρα της διαστημικής τεχνολογίας.
Η γέννηση των διαστημικών προγραμμάτων
Ως έτος γέννησης της εξερεύνησης του διαστήματος από την ανθρωπότητα θα μπορούσε κανείς να ορίσει το 1955. Ήταν η χρονιά, που με διαφορά 4 ημερών, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να εκτοξεύσουν δορυφόρους στο διάστημα. Τότε ουσιαστικά ορίστηκε και το τι είναι το διάστημα, με τον καθορισμό της γραμμής Kármán, σε ένα υψόμετρο 100 χιλιομέτρων, με αφορμή τον εορτασμό του Διεθνούς Έτους Γεωφυσικής, το 1957-58. Ουσιαστικά η Γραμμή Kármán είχε τεράστια σημασία γιατί όριζε πάνω από πιο υψόμετρο ένα αντικείμενο κατασκευασμένο σε μια χώρα δε θεωρείται ότι εισβάλει στον εναέριο χώρο μιας άλλης. Όσο αφορά τη φυσική της σημασία, είναι το υψόμετρο στο οποίο η ατμόσφαιρα είναι αρκετά αραιή για να μπορέσει να στηρίξει αεροδυναμικά ένα όχημα που έχει ταχύτητα μικρότερη από την ταχύτητα τροχιάς. Ο υπολογισμός της έγινε από τον Ουγγροαμερικανό φυσικό-μηχανικό Theodore von Kármán που την υπολόγισε αυτό το όριο στα 83.6 χλμ με αποτέλεσμα η γραμμή που οριοθετήθηκε μερικά χιλιόμετρα πιο ψηλά να πάρει το όνομά του.
Οι ΗΠΑ, υπό την καθοδήγηση του Braun έκανε μερικές δοκιμές πυραύλων και προωθητικών συστημάτων κατά το 1956, ενώ την ίδια στιγμή η ΕΣΣΔ σχεδίαζε την αποστολή πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές και άλλων με επιστημονικά όργανα σε τροχιά. Ωστόσο, υπό την πίεση του χρόνου για την πρωτιά της κατάκτησης του εξώτερου διαστήματος, το Φλεβάρη του 1957 πάρθηκε η απόφαση για την κατασκευή ενός απλού δορυφόρου, με μόνη αποστολή να μπει σε τροχιά και να στείλει ένα ραδιοφωνικό σήμα στη Γη.
Η πρωτιές των Σοβιετικών
Οι δύο χώρες ήταν έτοιμες να σπάσουν τα γήινα αιώνια δεσμά της ανθρωπότητας προς τα τέλη του 1957. Οι ΗΠΑ λέγεται ότι ετοιμάζονταν να ανακοινώσουν στις 6 Οκτώβρη το σχέδιο ενός “Δορυφόρου Πάνω από τον Πλανήτη”, με αποτέλεσμα οι Σοβιετικοί να επιλέξουν μια ημερομηνία για να μείνει στην ιστορία. Στις 4 Οκτώβρη του 1957 ο δορυφόρος Sputnik 1 εκτοξεύτηκε στις 10:28:34 ώρα Μόσχας για να γίνει ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος του πλανήτη μας μερικά λεπτά αργότερα. Περίπου 95 λεπτά αργότερα ο δορυφόρος πέρασε πάνω από το σημείο της εκτόξευσης στέλνοντας το χαρακτηριστικό του σήμα “μπιπ μπιπ…”.
Ο Sputnik ήταν ένα μεγάλο επίτευγμα όχι μόνο για την ανθρωπότητα που κατάφερε να τον στείλει, αλλά και για τις γενιές που θα ακολουθούσαν, καθώς στο αμερικανικό στρατόπεδο έγινε αντιληπτό ότι τη στιγμή που κατασκευάζονταν αμέτρητα τεχνολογικά προϊόντα καταναλωτικής χρήσης, η πραγματική αξία των δυνάμεων της επιστήμης και της μηχανικής αξιοποιούνταν από το απέναντι στρατόπεδο με πολύ πιο χρήσιμο τρόπο. Αυτή η διαπίστωση έγινε και η αιτία να επιτεχυνθούν οι διαδικασίες που αφορούσαν το αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα, ώστε σύντομα να βρεθούν σε θέση ανταγωνιστική με την ΕΣΣΔ.
Στις 31 Γενάρη του 1958 o Explorer 1 γίνεται ο πρώτος αμερικανικός δορυφόρος που τίθεται σε τροχιά, ενώ στις 21 Οκτώβρη του 1959 ιδρύεται η NASA, που έγινε όνομα συνώνυμο με την προσπάθεια του ανθρώπινου είδους να σπάσει τα πλανητικά δεσμά του και να ανακαλύψει τους νέους κόσμους πέρα από τους διαπλανητικούς ωκεανούς.
Ανθρώπινες μηχανές στη Σελήνη
Το επόμενο βήμα ήταν να κατσκευαστούν μηχανές ικανές να σπάσουν τα βαρυτικά δεσμά της Γης. Από εκεί και πέρα ο προορισμός ήταν βεβαίως σχεδόν προφανής. Ο στόχος άμεσα ήταν ανθρώπινα κατασκευάσματα να φτάσουν στον φυσικό δορυφόρο του πλανήτη μας, τη Σελήνη. Πλέον, “το φεγγάρι” δεν ήταν ένα φωτεινό σημείο στον νυχτερινό ουρανό, πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες και συναισθημάτων για όλους τους ανθρώπους, αλλά ένας νέος κόσμος προς κατάκτηση. Οι Σοβιετικοί ήταν και πάλι οι πρώτοι που ξεκίνησαν τις σχετικές προσπάθειες και τελικά οι πρώτοι που τα κατάφεραν. Στις 14 Σεπτέμβρη του 1959, ο δορυφόρος Luna 2 κατάφερε επιτυχώς να προσκρούσει στη Σελήνη, ενώ στις 6 Οκτώβρη του ίδιου έτους ο δορυφόρος Luna 3 μπήκε σε τροχιά γύρω από αυτήν στέλνοντας τις πρώτες φωτογραφίες που οδήγησαν στην λεπτομερέστερη χαρτογράφησή της.
Απάντηση στο πρόγραμμα Luna ήταν το πρόγραμμα Ranger των Αμερικανών. Το σκάφος Ranger 4 έγινε στις 26 Απρίλη του 1962 το πρώτο αμερικανικό κατασκέυασμα που έφτασε στη Σελήνη, χωρίς όμως να καταφέρει να εκτελέσει επιτυχώς και το επιστημονικό μέρος της αποστολής του.
Άνθρωπος στο διάστημα
Εκείνα τα χρόνια όμως οι Σοβιετικοί είχαν πάρει ένα πολύ ισχυρό προβάδισμα στην κούρσα, καθώς πριν ακόμα οι Αμερικανοί καταφέρουν να στείλουν ένα δικό τους σκάφος στη Σελήνη, πέτυχαν κάτι πολύ ιστορικότερο. Στις 12 Απρίλη του 1961, ο Yuri Gagarin γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Γη, με το διαστημικό όχημα Vostok 1. Η θρυλική του φράση “Poyekhali!” (Πάμε!) είναι κάτι αντίστοιχο με τα μεθύστερα λόγια του Armstrong που γνωρίζει όλος ο πλανήτης. Η 12η του Απρίλη έγινε Ημέρα του Κοσμοναύτη στη Σοβιετική Ένωση και γιορτάζεται ακόμα και σήμερα στη Ρωσία, ενώ το 2011 αναγνωρίστηκε από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Ανθρώπινης Διαστημικής Πτήσης.
Την ίδια περίοδο οι Αμερικανοί προσπαθούν επίσης να πετύχουν αντίστοιχους στόχους, δοκιμάζοντας πυραύλους και κάψουλες που θα μπορούν επιτυχώς και ασφαλώς να επιστρέψουν στη Γη. Το Πρόγραμμα Mercury συγκεντρώνει αυτές τις προσπάθειες και γεννιέται ο όρος του αστροναύτη, συνθετική δύο ελληνικών λέξεων, όπως συνέβη και με το σοβιετικό όρο του κοσμοναύτη. Στις 5 Μάη του 1961 ο Alan Shepard γίνεται ο πρώτος Αμερικανός στο διάστημα, με ένα σκάφος που ονομάστηκε από τον ίδιο Freedom 7.
“Επιλέγουμε τη Σελήνη”
Οι σοβιετικές πρωτιές είχαν καθοριστική σημασία για την αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής ως προς τη θέσπιση στόχων στο διαστημικό πρόγραμμα. Η πτήση του Gagarin ήταν αυτή που αντικατέστησε τον σκεπτικισμό του ίδιου του Kennedy με την επιθετική του πολιτική ως προς την υλοποίηση μεγάλων στόχων και την αντίστοιχη οικονομική στήριξη του διαστημικού προγράμματος. Την ίδια περίοδο, η Μάχη του Κόλπου των Χοίρων, στην Κούβα, αποτέλεσε ακόμα ένα σημείο που οι ΗΠΑ βρέθηκαν ηττημένες από το αντίπαλο στρατόπεδο, με αποτέλεσμα οι διαστημικές επιτυχίες να αποτελούν μονόδρομο.
Έτσι, στις 20 Απρίλη του 1961, ο Κennedy έστειλε ένα μνημόνιο στον Αντιπρόεδρο Johnson όπου τον ρωτούσε ουσιαστικά πότε μπορούν να φτάσουν Αμερικάνοι στη Σελήνη και τι χρειάζεται να γίνει για να συμβεί αυτό το γρηγορότερο δυνατό. Αυτή ήταν και η γέννηση ενός διαστημικού προγράμματος που μέχρι τις μέρες μας είναι σίγουρα το θρυλικότερο όλων όσων προηγήθηκαν ή ακολούθησαν, το πρόγραμμα Apollo.
Ωστόσο, την ίδια εποχή ο Kennedy είχε κάνει αναφορές και στην περίπτωση ενός κοινού προγράμματος με σκοπό την κατάκτηση της Σελήνης, μαζί με τη Σοβιετική Ένωση, ίσως υπό το φόβο της ύπαρξης ενός μυστικού αντίστοιχου σοβιετικού προγράμματος, κάτι που τελικά υπήρχε αλλά αποκαλύφθηκε το 1974. Στις 20 Σεπτέμβρη του 1963 σε ομιλία του στον ΟΗΕ έκανε τη σχετική πρόταση, ενώ αργότερα λέγεται ότι αν και οι Σοβιετικοί ήταν έτοιμοι να αποδεχθούν μια τέτοια κοινή αποστολή, η δολοφονία του Αμερικανού προέδρου στις 22 Νοέμβρη ματαίωσε αυτά τα σχέδια.
Έτσι, δύο παράλληλα προγράμματα, σε ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, με τις ονομασίες Gemini και Voshkod αντίστοιχα, δούλευαν πυρετωδώς με σκοπό την ανάπτυξη των συστημάτων που θα μετέφεραν ανθρώπους στη Σελήνη καθ’όλη τη δεκαετία του 1960.
Το πρόγραμμα Apollo
Η πρώτη αποστολή με πλήρωμα του προγράμματος Apollo ήταν και μοιραία. Στις 17 Γενάρη του 1967, το πλήρωμα του Apollo 1, Virgil Grissom, Ed White και Roger Chaffee, βρήκε τραγικό θάνατο από φωτιά που ξέσπασε κατά τη διάρκεια δοκιμής εδάφους μέσα στην καμπίνα εκτόξευσης. Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, οι Σοβιετικοί μέτρησαν και το πρώτο δικό τους θύμα, τον πιλότο του Soyuz 1, Vladimir Komarov, που βρήκε τραγικό τέλος εν πτήσει, στις 24 Απριλίου του 1967, όταν μια σειρά προβλημάτων παρουσιάστηκε στο όχημά του.
Αυτά τα περιστατικά οδήγησαν σε μια σειρά αποστολών εν χωρίς πλήρωμα, με σκοπό την ανάπτυξη και δοκιμή των διαφόρων μηχανικών μερών, όπως του πυραύλου και της σεληνάκατου. Η αποστολή του Apollo 1 τελικά επετεύχθη από το πλήρωμα του Apollo 7, στις 11 Οκτώβρη του 1968. Το Δεκέμβρη του ίδιου έτους η αποστολή Apollo 8 ήταν η πρώτη που έφτασε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη με όλα τα μηχανικά μέρη εκτός της σεληνάκατου. Το πλήρωμά της αποτελούσαν οι Frank Borman, James Lovell και William Anders, οι οποίοι έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι που μπήκαν σε τροχιά ενός άλλου σώματος, στις 24 Δεκέμβρη του 1968. Εκτός των άλλων πήραν μια από τις ιστορικότερες φωτογραφίες, με τη Γη να ανατέλει πάνω από το σεληνιακό ορίζοντα. Στη συνέχεια επέστρεψαν επιτυχώς στη Γη.
Η αποστολή Apollo 9 ήταν η πρώτη που μετέφερε τη σεληνάκατο σε τροχιά γύρω από τη Γη, ενώ η “πρόβα τζενεράλε” για τη μεγάλη στιγμή ήταν ορισμένη στις 22 με 23 Μάη του 1969. Η σεληνάκατος έφτασε επιτυχώς μέχρι ένα υψόμετρο 14.4 χλμ πάνω από το σημείο προσεδάφισης με όλες τις διαδικασίες να λαμβάνουν χώρα ομαλά.
Apollo 11
Στις 6 Ιούλη του 1969, 3 αστροναύτες κατευθύνονταν προς την αίθουσα που θα δινόταν η συνέντευξη τύπου για το μεγαλύτερο ως τότε (και ως σήμερα) βήμα της ανθρωπότητας. Οι Neil Armstrong, Edwin “Buzz” Aldrin και Michael Collins παρουσιάστηκαν ως τα μέλη του είδους μας που επρόκειτο να εκτελέσουν τα πρώτα βήματα σε ένα έδαφος παρθένο και άγνωστο. Για να φτάσουν ως εκείνη τη συνέντευξη τύπου είχαν προηγηθεί αμέτρητες ώρες προετοιμασίας, ώστε να μπορούν να έχουν υπό έλεγχο όλες τις λεπτομέρειες σε μια αποστολή που σήμερα θα χαρακτηριζόταν επικίνδυνη, με αρκετές πιθανότητες αποτυχίας και φυσικής τραγικής κατάληξης.
Στις 16 Ιούλη του 1969, ώρα 9:32 πρωινή Ανατολικής Ακτής, ο πύραυλος Saturn V εκτοξεύτηκε από το Kennedy Space Center, στο ακρωτήριο Canaveral της Florida. Η διαδρομή από τη Γη μέχρι τη σεληνιακή τροχιά διήρκησε περίπου 76 ώρες.
Μπαίνοντας σε τροχιά οι αστροναύτες Armstrong και Aldrin μεταφέρθηκαν στη σεληνάκατο, που είχε το όνομα Eagle. Ο Collins παρέμεινε στην κάψουλα Columbia σε τροχιά γύρω από το φυσικό δορυφόρο του πλανήτη μας. Στις 20 Ιούλη 1969, ώρα UTC 20:18:04 η σεληνάκατος, υπό το χειρισμό του Neil Armstrong προσεδαφίστηκε ομαλά στο σεληνιακό ρηγόλιθο και ακούστηκε η ιστορική φράση: “The Eagle Has Landed”. Στο κέντρο επιχειρήσεων αυτή ήταν η στιγμή της μεγάλης ανακούφισης, καθώς ίσως το πιο δύσκολο μέρος της αποστολής είχε εκτελεστεί με επιτυχία και πλέον οι σελίδες της Ιστορίας άνοιγαν κατάλευκες για να συμπληρωθούν με όσα θα ακολουθούσαν τις επόμενες ώρες.
Χρειάστηκαν περισσότερες από 6 ώρες αναμονής μέσα στη σεληνάκατο προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι όλα λειτουργούσαν ομαλά. Όταν αυτό επετεύχθη η μεγάλη ώρα είχε φτάσει. Στις 02:56 της 21ης Ιουλίου (9:56 μμ της 20ης Ιουλίου στην Ανατολική Ακτή) ο πρώτος άνθρωπος, ο Neil Armstrong άφησε τη σκάλα της σεληνάκατου για να πατήσει πάνω στο έδαφος της Σελήνης. Τα ιστορικά του λόγια διδάσκονται σήμερα στα σχολεία όλου του κόσμου: “Ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα”.
Εκείνη τη στιγμή το βήμα του Armstrong υπολογίζεται ότι παρακολουθούσαν σε απευθείας μετάδοση περισσότεροι από 700 εκατομμύρια άνθρωποι στη Γη. Ωστόσο, μάλλον ο μοναδικός που δε μπορούσε να το δει ήταν ο ίδιος ο Armstrong, αφού τα εξαρτήματα της στολής του τον εμπόδιζαν να βλέπει τα πόδια του.
Το σήμα της κάμερας που χρησιμοποιούσε το πλήρωμα ελήφθη σε μεγαλύτερη ποιότητα από οποιοδήποτε άλλο μέρος στην Canberra της Αυστραλίας, ενώ το γεγονός ότι η κάμερα δεν ήταν συμβατή με την τηλεοπτική αναμετάδοση έκανε τις εικόνες εκείνες να έχουν πολύ κακή ποιότητα.
Όντας ακόμα πάνω στη σκάλα, ο Armstrong αποκάλυψε μια πλάκα που έμεινε για πάντα στην επιφάνεια της Σελήνης, αυτή έγραφε “Ερχόμαστε εν ειρήνη για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Οι αστροναύτες στη συνέχεια τοποθέτησαν μια αμερικανική σημαία στο έδαφος της Σελήνης με τρόπο που φαινόταν καθαρά από την τηλεοπτική κάμερα.
Το πρώτο επιστημονικό όργανο που τοποθετήθηκε στην επιφάνεια της Σελήνης ήταν ένα σεισμόμετρο και ένα ανακλαστικό πεδίο με σκοπό να ανακλά δεσμίδες laser που θα στέλνονταν από τη Γη. Ο Armstrong περπάτησε περίπου 60 μέτρα μακριά από τη Σεληνάκατο για να πάρει φωτογραφίες του κρατήρα ενώ ο Aldrin χρησιμοποιώντας ένα γεωλογικό σφυρί συνέλλεξε 2 δείγματα υλικού του ρηγόλιθου. Για τους αστροναύτες ήταν δύσκολο ωστόσο να σκάψουν περισσότερο από 15 εκατοστά σε βάθος, με αποτέλεσμα να μεταφέρουν μόνο επιφανειακότερα υλικά, για την ακρίβεια 6 κιλά από έδαφος το οποίο αποτελούνταν κυρίως από βασάλτη και λατυποπαγές. Τρία νέα ορυκτά ανακαλύφθηκαν: ο αρμαλκολίτης (από τα ονόματα των τριών αστροναυτών), ο τρανκιλιτίτης (από την ονομασία της “Θάλασσας της Ηρεμίας”, σημείο προσεδάφισης) και ο πυροξφεροΐτης. Όλα βρέθηκαν στη συνέχεια και στη Γη.
Στη συνέχεια οι αστροναύτες επέστρεψαν στη σεληνάκατο και την καμπίνα ατμοσφαιρικής πίεσης, κλείνοντας την πόρτα περίπου 21 ώρες μετά τη στιγμή του πρώτου σεληνιακού βήματος.
Πάνω στο έδαφος της Σελήνης αφέθηκε ένα patch της αποστολής Apollo 1 στη μνήμη των Chaffee, Grissom και White, ένας σάκος που περιείχε μια αναμνηστική επίχρυση κλάδο ελιάς, σύμβολο της ειρήνης και ένα δίσκο πυριτίου με αποτυπωμένα τα μυνήματα των Προέδρων Eisenhower, Kennedy, Johnson, Nixon καθώς και άλλων 74 ηγετών χωρών. Η Ελλάδα έχει την τραγική μοίρα να “εκπροσωπείται” ως σήμερα στη Σελήνη από το μήνυμα του αντιβασιλιά της επταετίας, Γεώργιου Ζωιτάκη.
Οι αστροναύτες ξεκουράστηκαν για περίπου 7 ώρες πριν ξεκινήσουν τη διαδικασία της επανόδου. Ύστερα από 2 μέρες το πλήρωμα επανενώθηκε ώστε στις 24 Ιούλη να προσθαλασσωθεί επιτυχώς στο Νότιο Ειρηνικό, 4 περίπου μίλια μακριά από το πλοίο που θα περισυνέλλεγε την κάψουλα επιστροφής και τους αστροναύτες με το φορτίο που μετέφεραν.
Την αποστολή Apollo 11 ακολούθησαν μια σειρά πληρωμάτων και σεληνάκατων. Οι αποστολές Apollo 12, 14, 15, 16 και 17 έστειλαν άλλους 10 ανθρώπους στην επιφάνεια της Σελήνης ενώ το Apollo 13 λόγω τεχνικών προβλημάτων δεν επιχείρησε την κάθοδο της σεληνάκατου.
Η κληρονομιά του Apollo
Ουσιαστικά το Apollo αποτελεί ως σήμερα το τελευταίο πρόγραμμα της αποστολής ανθρώπων σε ανεξερεύνητα μέρη. Η επιβράδυνση της κούρσας του διαστήματος, που συνοδεύτηκε από την επιβράδυνση της σοβιετικής οικονομίας και τελικά την εξαφάνιση της ΕΣΣΔ από τον πολιτικό χάρτη της Γης, άφησαν την ανθρωπότητα μακριά από αντίστοιχες κατακτήσεις για δεκαετίες.
Παρ’όλα αυτά, η αναζοπύρωση του ενδιαφέροντος για την εξερεύνηση του διαστήματος από τις ΗΠΑ και μια σειρά άλλων χωρών τις τελευταίες δεκαετίες, οδήγησε στην ανάπτυξη προγραμμάτων και αποστολών χωρίς πληρώματα που έφτασαν σε μέρη που δε γνωρίζαμε παρά μόνο μέσα από τους θεωρητικούς επιστημονικούς υπολογισμούς, σπάζοντας και τα δεσμά του ηλιακού μας συστήματος, ενώ οι αστροναύτες εκτελούν αμέτρητα επιστημονικά πειράματα σε εξωγήινες συνθήκες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Τα λίγα τελευταία χρόνια, με την Κίνα να καταφέρνει ομαλή προσεδάφιση στην μακρινή πλευρά της Σελήνης, την Ινδία να ετοιμάζεται να φτάσει με δικό της όχημα και άλλες χώρες να συμμετέχουν σε διεθνείς αποστολές, η Σελήνη έχει ξαναοριστεί σαν προορισμός για διαστημικά πληρώματα, με τις ΗΠΑ να ετοιμάζουν το πρόγραμμα Άρτεμις (αδελφή του Απόλλωνα στην ελληνική μυθολογία) που θα μεταφέρει μέσα στη δεκαετία του 2020 και την πρώτη γυναίκα στη Σελήνη.
50 χρόνια μετά έχουμε πολλή περισσότερη γνώση για να φτάσουμε πολύ πιο μακριά, να βαδίσουμε πιο μακριά, να δούμε πιο μακριά, να μάθουμε από πιο μακριά. Ο αιώνας μας είναι σίγουρο ότι θα αποτελέσει περίοδο μεγάλων επιτευγμάτων στην πορεία εξόδου μας από το πλανητικό μας σπίτι και τα θεμέλια για αυτό μπήκαν στον 20ο αιώνα, με το Apollo 11 και τον πρώτο σεληνιακό περίπατο να αποτελούν ορόσημα σε αυτή την προσπάθεια του νεαρού και ως τώρα μοναχικού νοήμων είδους μας.
Comments are closed.