Στο σημερινό άρθρο θέλω να μιλήσω για τη ζωή του Εμίλιο Σερένι. Ενός ανθρώπου ανήσυχου, αεικίνητου, που λίγοι γνωρίζουν, αλλά του οποίου η παρουσία ήταν πολύ ηχηρή. Η προσωπικότητά του με ενέπνευσε μέσα από το βιβλίο ‘Φυσικός ή κατάσκοπος – Η διχασμένη ζωή του Μπρούνο Ποντεκόρβο’ του Frank Close, στο οποίο συμμετέχει σε κάποιες από τις ιστορίες ως ξάδερφος του πυρηνικού φυσικού Μπρούνο Ποντεκόρβο, στον οποίο άσκησε ισχυρή επιρροή από άποψη κοσμοθεωρίας και πολιτικής. Ο λόγος για τον οποίο θέλησα να γράψω δύο λόγα για τη ζωή του Εμίλιο Σερένι, είναι γιατί δεν τον γνώριζα. Και αισθάνθηκα παράξενα που δεν τον γνώριζα, που δεν έχω ακούσει το όνομά του ούτε μία φορά, έστω και κατά τύχη, στη ζωή μου. Έτσι, είπα να αποτίσω ένα μικρό φόρο τιμής σε αυτόν.
O Εμίλιο γεννήθηκε το 1907 στη Ρώμη. Γεννήθηκε σε μία οικογένεια λόγιων και σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι πολιτικές συζητήσεις και οι ανάλογοι προβληματισμοί ήταν περιρρέοντες. Έτσι και ο Εμίλιο, από πολύ μικρή ηλικία βρήκε τον εαυτό του να προβληματίζεται για το δίκαιο και το άδικο και μέσα στις συνθήκες της εποχής επέλεξε να ακολουθήσει το κομμουνιστικό κίνημα σε ηλικία 20 ετών. Ταυτόχρονα, ακολουθεί σπουδές Αγρονομίας, κατά τη διάρκεια των οποίων προβληματίζεται για το πως οι τρέχουσες συνθήκες στην αγροτική ζωή της Ιταλίας μπορεί να επηρεάζονται από τις πολιτικές συνθήκες. Πέρα από τις πολιτικές του πεποιθήσεις, τις οποίες δε δίσταζε να διανθίζει σε δημόσιες συζητήσεις, αλλά και τη δράση του, την οποία φρόντιζε να επεκτείνει σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό, η εβραϊκή του καταγωγή τον έβαλε στο στόχαστρο του Μουσολίνι. Εκεί ξεκίνησε το ταξίδι της ανήσυχης ζωής του Εμίλιο.
Το 1935 δραπετεύει στο Παρίσι για να ξεφύγει από το φασιστικό καθεστώς, όπου και μένει για 5 χρόνια. Εμπλέκεται σε πολιτικές συζητήσεις και έρχεται σε ιδεολογική επαφή με πολλούς αριστερούς διαννοούμενους που έχουν βρει καταφύγιο στην πρωτοπόρα Γαλλία. Μία ημέρα πριν τα γερμανικά στρατεύματα καταλάβουν το Παρίσι, ξεκινάει να δραπετεύσει και πάλι από την απειλή του φασισμού, με προορισμό αυτήν τη φορά, την Τουλούζη. Από εκεί, περνάει στη Νίκαια, με σκοπό να εγκατασταθεί μόνιμα. Εκεί, εκδίδει την εφημερίδα ‘Ο κόσμος του στρατιώτη’, μέσω της οποίας παρακινεί τον ιταλικό λαό να αντισταθεί στο Μουσολίνι. Η δράση του δεν καταφέρνει να κρατηθεί κρυφή για καιρό και, το 1943 συλλαμβάνεται και στέλνεται πίσω στην Ιταλία για 18 χρόνια φυλάκισης. Η πρώτη απόπειρα δραπέτευσης τον στέλνει σε ένα στρατόπεδο των SS στο Τορίνο για 7 μήνες. Η δεύτερη απόπειρα δραπέτευσης είναι επιτυχής. Ωστόσο, ο Εμίλιο αναγκάζεται να ζει κρυμμένος, μέχρι το τέλος του πολέμου.
Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου, ο Εμίλιο γίνεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚ) και της Κομμουνιστικής Διεθνούς, μίας οργάνωσης με σκοπό την επέκταση του κομμουνισμού σε ολόκληρο τον κόσμο. Δύο χρόνια αργότερα, γίνεται Υπουργός Δημοσίων Έργων στη μεταπολεμική κυβέρνηση της Ιταλίας και αργότερα, διευθυντής της ‘Μαρξιστικής Κριτικής’, θεωρητικού περιοδικού του Ιταλικού ΚΚ. Έγραψε πάνω από 1000 έργα, το πιο κλασσικό εκ των οποίων είναι “Η ιστορία του Ιταλικού αγροτικού τοπίου”, στο οποίο σχολιάζει το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο της ιταλικής υπαίθρου από την αρχαιότητα μέχρι τον 20ο αιώνα. Όταν το κόμμα του ξεκίνησε να συμβιβάζει την πολιτική του γραμμή, ο Εμίλιο απομακρύνθηκε. Πέθανε το 1977.
Αυτά είναι λίγα λόγια για τη ζωή του Εμίλιο Σερένι, όπως τον γνώρισα μέσα από τα βιβλία: δραστήριος, τολμηρός, έχων άποψη, δυναμικός, πολυμήχανος, απτόητος, με τεράστιο συγγραφικό έργο και ενεργό πνεύμα. Για όλους τους παραπάνω λόγους, θέλησα να ρίξω λίγο φως στη ζωή του, μιας και η βιβλιογραφία είναι ιδιαίτερα περιορισμένη, τουλάχιστον στα αγγλικά, στα ελληνικά και στα γαλλικά.
Αναφορές:
- press.princeton.edu
- centropontecorvo.df.unipi.it
- “Φυσικός ή κατάσκοπος — Η διχασμένη ζωή του Μπρούνο Ποντεκόρβο”, Frank Close, Εκδόσεις ΡΟΠΗ
Comments are closed.